Πώς να αντιμετωπίσω τη χαμηλή αυτοπεποίθηση του παιδιού;

Δεν είναι λίγες οι φορές που αντιλαμβάνομαι ότι κάποιοι γονείς μπερδεύουν την αυτοπεποίθηση με την αυτοεκτίμηση. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι έχουν κάποια ελάχιστα σημεία κοινά, όμως είναι δύο εντελώς διαφορετικές έννοιες. Πάντως, και στις δύο περιπτώσεις χρειάζεται να επικεντρωθούμε στο παιδί.

Η αυτοπεποίθηση σχετίζεται με το πόσο ικανό νιώθει το παιδί να αντεπεξέλθει στις νέες προκλήσεις που θα συναντήσει. Πόσο πιστεύει στις ικανότητες και τις δυνατότητές του, ώστε να τις καταφέρει, να τις αντιμετωπίσει, να τις ξεπεράσει, να τις νικήσει.

Η αυτοεκτίμηση έχει να κάνει με τα συναισθήματα που έχει το παιδί για τον ίδιο του τον εαυτό. Για παράδειγμα, πόσο έξυπνο, καλό, ικανό, όμορφο, ή όχι, νιώθει το ίδιο για τον εαυτό του.

Και τα δύο αυτά χαρακτηριστικά χρειάζονται τη δέουσα προσοχή και φροντίδα, ώστε να τα αντιληφθούμε όσο πιο νωρίς γίνεται, να τα εκτιμήσουμε. Στη συνέχεια θα πρέπει να βρούμε τρόπους να βοηθήσουμε το παιδί μας να τα αντιμετωπίσει. Ας μην ξεχνάμε, εξάλλου, ότι κάποιες φορές εμείς οι ίδιοι οι γονείς τα δημιουργούμε άθελά μας στο παιδί.

Στο άρθρο αυτό θα επικεντρωθούμε στην αυτοπεποίθηση και πιο συγκεκριμένα θα εστιάσουμε στη χαμηλή αυτοπεποίθηση.

Το πρώτο που έχουμε να κάνουμε είναι να αντιληφθούμε εάν το παιδί μας έχει χαμηλή αυτοπεποίθηση. Πώς θα το καταλάβουμε; Σύμφωνα με τους ειδικούς, υπάρχουν κάποιες ενδείξεις, κάποια σημάδια.

Κάποια τέτοια χαρακτηριστικά σημάδια είναι:

• Αισθήματα κατωτερότητας και ανασφάλειας
• Δυσκολία κοινωνικής ένταξης – μειωμένη κοινωνικότητα
• Χαμηλές αντοχές στις συντροφικές σχέσεις
• Υπερβολική ενασχόληση με αυτό που οι άλλοι σκέπτονται για αυτά – αναζητούν συνεχώς επιβεβαίωση της αξίας τους
• Υπερβολικό άγχος – αισθήματα απογοήτευσης
• Επικέντρωση στα αρνητικά στοιχεία μιας κατάστασης
• Έλλειψη εμπιστοσύνης στις προσωπικές τους απόψεις
• Αιφνίδιες εκρηκτικές συμπεριφορές
• Διαταραχές στη συγκέντρωση, τον ύπνο και τη διατροφή
• Δεν δέχεται την κριτική αλλά μπορεί να ασκεί και σε μεγάλο βαθμό
• Αρκετά υποχωρητικό
• Αποφεύγει την ανάληψη κάθε αρμοδιότητας / ευθύνης/ πρόκλησης
• Συνεχής φόβος αποτυχίας (π.χ. διαγωνίσματα)

Γιατί το παιδί μου έχει χαμηλή αυτοπεποίθηση;

Είναι πολλές αιτίες που δημιουργούν χαμηλή αυτοπεποίθηση στα παιδιά. Όπως, ίσως, γίνεται αντιληπτό, οι οικογενειακές συνθήκες και το περιβάλλον μέσα στο οποίο μεγαλώνουν μπορεί να τα επηρεάσει αρνητικά. Είναι δεδομένο ότι τα βιώματα της παιδικής ηλικίας μας ακολουθούν στην ενήλικη ζωή μας. Επιπλέον, σημαντικοί παράγοντες στην χαμηλή αυτοπεποίθηση ενός ατόμου αποτελούν:

• Η επιβολή εξουσίας από τους γονείς στο παιδί,
• Οι συχνές τιμωρίες
• Οι δύσκολες συνθήκες διαβίωσης (όπως για παράδειγμα οι διαμάχες μεταξύ των γονέων, ένα επεισοδιακό διαζύγιο, ένας θάνατος σε άτομο του στενού οικογενειακού περιβάλλοντος κτλ)
• Η υπέρ- προστατευτικότητα που πολλές φορές μπορεί να αποτρέψει και ανάληψη ευθυνών
• Τα στενά όρια που θέτουν οι γονείς
• Οι αποδοκιμασίες ή αδιαφορία από σημαντικά άτομα στην ζωή ενός παιδιού (όπως οι γονείς, δασκάλοι, παππούδες, φροντιστές), αφού δημιουργούν πολλές φορές σκέψεις του τύπου «δεν είμαι σημαντικός/ικανός» ή «δεν αξίζω».
• Η αδιαφορία που μπορεί να λάβει από δασκάλους
• Οι συνεχόμενες συγκρούσεις των γονέων, που δίνουν συνήθως στο παιδί την εντύπωση ότι φταίει για αυτό που συμβαίνει.
• Οι τραυματικές εμπειρίες, η κακοποίηση (σεξουαλική, σωματική, συναισθηματική), το bullying

Εάν αντιληφθούμε τα σημάδια, τι μπορούμε να κάνουμε, σύμφωνα με τους ειδικούς;

• Μην τα αμφισβητείτε/επικρίνετε. Βοηθήστε τα παιδιά σας να καταλάβουν ότι στις δυσκολίες μπορούν να ανταπεξέλθουν μόνα τους, γνωρίζοντας, όμως, ότι οποιαδήποτε στιγμή θελήσουν εσείς θα είσαστε δίπλα τους. Το παιδί σας έχει ανάγκη την επιβράβευση και όχι την κριτική σας.
• Να δέχεστε το παιδί σας γι’ αυτό που είναι. Είναι σημαντικό να γνωρίζουν από νωρίς ότι στηρίζετε τις επιλογές του (ακόμη και αν αυτές δεν είναι οι σωστότερες για σας) και μπορεί να σας εμπιστευτεί.
• Θέματα προσωπικής ασφάλειας και αυτοπροστασίας πρέπει να ξεκαθαρίζονται από νωρίς. Είναι απαραίτητο να γνωρίζουν πότε πρέπει να λένε «όχι» για να προστατευτούν από τυχόν εκφοβισμούς (λεκτικούς, σωματικούς, ψυχολογικούς).
• Αποδεχτείτε τις αποτυχίες και τα λάθη του. Προβάλλετε τις δυνατότητες ακόμα και μέσα από τα λάθη του. Επιβραβεύστε πρωτοβουλίες που πήρε για να λύσει κάποια θέματα, η την υπευθυνότητα να κάνει την οποιαδήποτε κίνηση, έστω και αν μερικές φορές δεν έχει την επιθυμητή κατάληξη.
• Ενθαρρύνετε κοινωνικές σχέσεις και φιλίες ιδίως όταν έχετε ένα άτολμο και ήσυχο παιδί.
• Αφιερώστε ποιοτικό χρόνο στο παιδί σας. Ασχοληθείτε από κοινού με πράγματα που σας αρέσουν. Ενθαρρύνετε τις δικές του πρωτοβουλίες και προτιμήσεις.
• Αφήστε το να αναλάβει ευθύνες, πάντοτε βεβαίως ανάλογα με την ηλικία του
• Μην βάζετε ταμπέλες: Οι χαρακτηρισμοί το αποθαρρύνουν και του δημιουργούν την πεποίθηση ότι δεν υπάρχουν περιθώρια αλλαγών. Το ακολουθούν σε όλη του τη ζωή και του δημιουργούν ενοχές ότι δεν φάνηκε αντάξιο των προσδοκιών σας.
• Μην το συγκρίνετε με άλλους, ιδίως με τα αδέλφια του: «Κοίτα τι βαθμολογίες έχει ο αδερφός σου, που είναι και μικρότερος!». Έχουν ήδη από μόνα τους την τάση να ανταγωνίζονται, μην το κάνετε χειρότερο.
• Μην το παραμελείτε. Επικεντρωθείτε στα μηνύματα που στέλνει, προσπαθώντας  να σας μεταφέρει τις αγωνίες και τους προβληματισμούς του σε θέματα που το απασχολούν.

Παράλληλα, δε θα πρέπει να ξεχνάμε και τις περιπτώσεις υψηλής αυτοπεποίθησης. Ας μη θεωρούμε ότι το να υπερτονίζουμε διαρκώς τις ικανότητες και τα προτερήματά τους είναι κάτι το καλό και υγιές για το παιδί μας. Στην περίπτωση αυτή δεν το βοηθάμε να μάθει να αντιμετωπίζει τις απογοητεύσεις. Επίσης, ενδέχεται μέχρι και η κοινωνικότητά του να μειωθεί και να βρεθεί απομονωμένο.

Επομένως, εάν δούμε ότι το παιδί έχει αυτά τα σημάδια το πρώτο που έχουμε να κάνουμε είναι να μη μας πιάνει πανικός. ας μην ξεχνάμε ότι είναι ο χειρότερος σύμβουλος…! Παρατηρούμε τη συμπεριφορά του παιδιού μας και προσπαθούμε να εφαρμόσουμε κάποια από τα όσα αναφέραμε. Παράλληλα, δίνουμε χρόνο στο παιδί για να δούμε εκ νέου τη συμπεριφορά του. Δεν ξεχνάμε ΠΟΤΕ ότι οι ειδικοί μπορούν να μας δώσουν τις καλύτερες συμβουλές και μεγάλη βοήθεια όταν την χρειαστούμε!

Πηγές:
https://www.alphanews.live/health/paidia-me-hamili-aytopepoithisi-ta-mystika-boitheias-kai-stirixis-apo-toys-goneis

Δείτε επίσης:
Πώς τα παραμύθια βοηθούν τα παιδιά;;
Πόσο σημαντικό είναι να παίζουμε με τα παιδιά
Γιατί η Γονική Συμμετοχή είναι σημαντική για τα παιδιά μας
Οικογένεια και ο κύκλος της ζωής
Παθητικό κάπνισμα
Μάθετε τώρα τους λόγους που είναι απαραίτητη η βιταμίνη D!